Jan Bagiński (ur. 31 maja1932 w Kamionce, zm. 19 maja2019 w Opolu) – polski duchownyrzymskokatolicki, doktornauk teologicznych, biskup pomocniczy opolski w latach 1985–2009, od 2009 biskup pomocniczy seniordiecezji opolskiej.

Życiorys

Urodził się 31 maja 1932 w Kamionce na Wołyniu[1]. W 1943 wraz z rodziną zbiegł z rodzinnej miejscowości, dzięki czemu uratował się przed napadem banderowców dokonujących rzezi wołyńskiej[2]. Po wkroczeniu w 1944 na Wołyń oddziałów Armii Czerwonej jego rodzina została przymusowo repatriowana do Chełma Lubelskiego, skąd przeniosła się do Opola[3]. W latach 1947–1951 uczył się w II Męskim Liceum Ogólnokształcącym w Opolu, które ukończył złożeniem egzaminu dojrzałości. W latach 1951–1956 odbył studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym Śląska Opolskiego w Nysie i Opolu. Święceń prezbiteratu udzielił mu 17 czerwca 1956 w katedrze Podwyższenia Krzyża św. w Opolu biskup diecezjalny częstochowski Zdzisław Goliński. Magisterium z teologii uzyskał w 1962 na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego[1]. Stopień licencjata teologii uzyskał w 1987 w Instytucie Teologiczno-Pastoralnym w Opolu (filii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego). Natomiast stopień doktora nauk teologicznych w zakresie teologii dogmatycznej uzyskał w 1989 na Sekcji Teologii Dogmatycznej Wydziału Teologicznego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego na podstawie

dysertacji Teologiczne i psychologiczne kryteria zdatności do kapłaństwa[1][4] napisanej pod kierunkiem biskupa Alfonsa Nossola[3].

W latach 1956–1958 pracował jako wikariusz w parafii św. Mikołaja w Pyskowicach[1].

Jednocześnie realizował zadanie budowy kościoła filialnego w Pniowie[3] na terenie sąsiedniej parafii św. Marcina w Paczynie[1]. Następnie w latach 1958–1959 był wikariuszem w parafii Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Opolu. W latach 1976–1985 pełnił funkcję proboszcza parafii Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Kluczborku[1][5]. W 1979 został mianowany dziekanem kluczborskim, a w 1981 dziekanem kluczborskiego regionu duszpasterskiego. Od 1979 był ponadto konsultorem diecezjalnym[1]. Prowadził rekolekcje oraz konferencje głównie dla sióstr zakonnych, inteligencji i nauczycieli[3]. W 1981 otrzymał godność kapelana honorowego Jego Świątobliwości[1].

W latach 1959–1976 pracował w seminarium duchownym w Nysie na stanowisku wykładowcy języka łacińskiego i prefekta alumnów, a od 1973 wicerektora[1].

Był inwigilowany przez funkcjonariuszy Służbę Bezpieczeństwa, w latach 60. został oblany kwasem. Instytut Pamięci Narodowej nadał mu status pokrzywdzonego[6].

8 lipca 1985[1], na wniosek biskupa diecezjalnego opolskiego Alfonsa Nossola[3], został prekonizowany biskupem pomocniczym diecezji opolskiej ze stolicą tytularną Tagarata[1]. Święcenia biskupie otrzymał wraz z Gerardem Kuszem[3] 15 sierpnia 1985 w katedrze Podwyższenia Krzyża św. w Opolu[1]. Udzielił mu ich kardynał Józef Glemp, prymas Polski, w asyście kardynała Henryka Gulbinowicza, arcybiskupa metropolity wrocławskiego, i Alfonsa Nossola[1]. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa „Servire Deo et populo” (Służyć Bogu i ludziom)[7]. Został ustanowiony wikariuszem generalnym diecezji. W kurii biskupiej sprawował urząd przewodniczącego wydziału duszpasterskiego. Do jego kompetencji należały sprawy duszpasterstwa ogólnego i sakramentalne, sprawy rodzinne, charytatywne, misyjne i zakonne. Oprócz tego szczególną opiekę sprawował nad kluczborskim regionem duszpasterskim[1]. 14 sierpnia 2009 papież Benedykt XVI przyjął jego rezygnację z obowiązków biskupa pomocniczego diecezji opolskiej[8][9].

W ramach prac Episkopatu Polski był członkiem Komisji ds. Misji i ds. Zakonnych[1]. W 2003 był współkonsekratorem podczas sakry biskupa pomocniczego opolskiego Pawła Stobrawy[10].

Zmarł 19 maja 2019 w Opolu[3][7]. 27 maja 2019 zostanie pochowany przy tamtejszym kościele Świętych Apostołów Piotra i Pawła[11].

Pogrzeb biskupa Jana Bagińskiego – 27 maja 2019

27.05.19, Opole. W kościele pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Opolu odbył się pogrzeb zmarłego 19 maja bp. Jana Bagińskiego, emerytowanego opolskiego biskupa pomocniczego. Liturgii pogrzebu przewodniczył biskup opolski Andrzej Czaja, kazanie wygłosił biskup gliwicki Jan Kopiec.

Uroczystości pogrzebowej przewodniczył biskup opolski Andrzej Czaja.

Bp Jan Kopiec: Bardzo mu zależało na pełnym szacunku reprezentowaniu samego Chrystusa.

- Biskupie Janie, przekazuję Tobie na pożegnanie znak pokoju, który zadzierzgnąłeś w naszych sercach. Pomagasz nam nieustannie budować ten właściwy gmach wiary, że warto wiele przeżyć na wskazanych przez Jezusa Chrystusa, naszego Zbawiciela, szlakach tej ziemi. Bo w końcu wszystkie nasze nawet i trudności, i kłopoty, i rozpierające niepewności - wszystko kiedyś ustąpi ostatecznemu zwycięstwu, którego gwarantem jest mój Wybawca, który żyje - powiedział biskup gliwicki Jan Kopiec w kazaniu podczas Mszy pogrzebowej zmarłego tydzień temu biskupa Jana Bagińskiego (1932-2019).

Biskup Bagiński został pochowany 27 maja przy kościele pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Opolu, w parafii, w której wraz z rodzicami zamieszkał po wojnie, po przymusowej ucieczce z rodzinnego Wołynia na wschodnich Kresach II Rzeczypospolitej. Uroczystości pogrzebowej przewodniczył biskup opolski Andrzej Czaja, koncelebrowało 10 biskupów z diecezji opolskiej, gliwickiej, częstochowskiej i legnickiej oraz około 300 księży z diecezji opolskiej i gliwickiej. W uroczystości wzięła udział rodzina śp. bp. Bagińskiego, siostry z wielu zgromadzeń zakonnych oraz kilkuset mieszkańców diecezji opolskiej i gliwickiej, którym Zmarły posługiwał jako kapłan, a potem biskup.- Ks. Bagiński budował nam kościół w latach 1957-59, w trudnych czasach. Od tamtego czasu stale korespondowaliśmy, aż do ubiegłego roku. Mam całą teczkę tej korespondencji. Mile go wspominamy, bo wiele zrobił dla naszej miejscowości – powiedział Marcin Kwaśniok z Pniowa k. Pyskowic,

który przyjechał na pogrzeb do Opola.

Biskup Kopiec, który przez 19 lat jako opolski biskup pomocniczy współpracował z bp. Janem Bagińskim (także mieszkali w jednym domu przy ul. Grunwaldzkiej), w kazaniu podkreślał respekt, jakim darzył starszego, doświadczonego biskupa. - Bardzo mu zależało na pełnym szacunku reprezentowaniu samego Chrystusa - mówił bp Kopiec.

Telegram kondolencyjny papieża Franciszka podpisany przez sekretarza stanu Stolicy Apostolskiej kard. Pietro Parolina odczytał bp Rudolf Pierskała.

Biskup Andrzej Czaja, dziękując uczestnikom uroczystości pogrzebowych, przytoczył również obszerne fragmenty duchowego testamentu bp. Bagińskiego (napisanego 21 października 2003 r. ). Wzruszającym jego passusem - świadczącym o wrażliwości, delikatności i kulturze duchowej Zmarłego – była m.in. prośba o przebaczenie. „Posługa moja najpierw kapłańska, a później biskupia nie była wolna od braków spowodowanych nie tylko stanem zdrowia, ale także z powodu ludzkich słabości. Żegnając się, pragnę za te braki wyrazić żal i skruchę. Czynię to wobec miłosiernego Boga i wobec każdego człowieka, któremu w ciągu całego mojego życia nie usłużyłem tak jak należało, albo sprawiłem kłopot i przykrość. Pokornie proszę o przebaczenie i modlitwę za spokój mojej duszy. Jako kończący bieg życia pasterz mam też wielką prośbę. Ojciec Święty Jan Paweł II

napisał, iż rodzina stanowi jedno z najcenniejszych dóbr ludzkości. Potwierdza to życie. Stąd gorąca prośba do duszpasterzy i do małżonków o wspólną troskę o chrześcijańskie rodziny. Bo od nich zależy przyszłość Kościoła i narodu. I mam jeszcze bardzo pokorną prośbę do wszystkich osób, z którymi zetknąłem się podczas mojej ziemskiej wędrówki o gorącą modlitwę do Miłosiernego Boga o moje zbawienie wieczne. Raz jeszcze wszystkim dziękuję za wszelkie wyświadczone mi dobro i żegnam słowami: do zobaczenia w domu Ojca Miłosiernego” - zapisał bp

Podczas uroczystości odczytano także telegram kondolencyjny wystosowany przez papieża Franciszka oraz fragmenty testamentu biskupa Bagińskiego.

Hierarcha został pochowany obok kościoła pw. św. Piotra i Pawła w Opolu, czyli parafii, w której się wychowywał po tym jak wraz z rodziną zbiegł z rodzinnej miejscowości, dzięki czemu uratował się przed napadem banderowców w ramach rzezi wołyńskiej.

,